Osmanlı devletindeki demiryolu vb projeleri Fransız / İngiliz / Alman hatta Rus firmaları yapmıştır. Hatta Lozan görüşmelerinde bu şirketlerin imtiyazlık haklarının devamı için kıran kırana müzakereler sürdü. Meşhur Haydarpaşa – Şam -Medine tren yolunu Almanlar inşa etti. Zannediyorum İzmir – Aydın ve civar Ege bölgesindekileri İngilizler inşa etti. Karadeniz civarındaki Amasya – Sivas bölgelerini Fransızlar inşa etti. Osmanlı devletindeki son kalkınma hamlelerin tamamında yabancı şirketlerin imzası bulunur. Bu şirketlere projeler karşılığında ülkenin gelir kaynakları olan gümrük meydanlarını teminat verdik. Bu nedenle kapitulasyon meselesi ülkede yatırım yapan her küresel yapıya dolaylı olarak tanınmış oldu. Pekiyi neden öz sermaye ile bunları yapamadık?
Mesele sadece harp ekonomisinin eksiye düşmesi, teknolojik sahada kaliteli ürün satamayışı hatta yabancılardan sürekli sanayi ekipmanları ile silah satın almamız mı? Bunların hepsi tabii ki doğrudur. Fakat toplumun içler acısı halini özetleyecek bir misal daha vereyim!
Sultan Abdûlmecid devrindeki lüks saray harcamaları Rumeli askeriyesinin bütçesine ulaşmıştı. Saray kadınları Karaköy bankerlerinden senedle borçlanıyor, gününde ödeyemedikleri için %45 seviyesine ulaşan bileşik faiz ödüyordu. Osmanlı devletinde şeriatın ne kadar göstermelik olduğuna bir emsal olsun! Tasarruf tedbirlerine bizzat kendisi dahi uymayan Abdulmecid halka bu minvalde tavsiyede (emirde) bulunuyordu. Bu har vurup harman savurmayı Sultan Abdûlhamid durdurdu ama tahta geçtikten 3 sene sonra devlet resmen iflasını açıklamıştı. Onun devrindeki tüm açılımlar yine yabancı yatırımcılarla sağlanmak zorunda kaldı. Hatta Sultan II.Abdûlhamid hanın fen ve din ilimlerini birlikte icra eden modern okullarının temellerini yine Avrupalı bazı müdderisler üzerinden hayata geçirildiği vakidir. Zira fen ilimlerinde uzman muallimlerimiz dahi bulunmuyordu.
Bugün hükümetin bütün devasa projeleri tamamen yabancı kredilerle ve devlet güvencesi alınarak, döviz cinsinden yapılmaktadır. Saraydaki lüks ve şatafat size birşey hatırlatıyor mu?
100-150 sene önce yaşanan hadiselerin tekrar etmesi sizce tesadüf mü?
Endulus 99 